Taal en kunst: de wereld verbeeld

Taal ontwaakt s’ochtends. Zij heeft haar gezicht nog niet gewassen, noch haar tanden gepoetst of haar haren gekamd. Zij herinnert zich niet of er wel of niet tijdens de voorbije nacht bepaalde dromen zijn geweest. Het licht is het volle licht van de dag, weliswaar indirect – het raam staat aan de noordkant – maar sterk genoeg om het niettemin waar te nemen. Taal begeeft zich naar de grote spiegel tegen de wand en gaat ervoor staan, zonder make-up, pantoffels en kleren.

Aldus luiden de eerste zinnen van een prachtig essay van de amerikaanse dichteres Jane Hirschfeld over de essentie van taal en kunst. In poetisch beeldende zinnen mijmert zij in dit essay over de vraag hoe taal zich verhoudt tot de wereld en we woorden kunnen vinden om onze ervaring uit te drukken en te verheffen tot kunst.

Voor de liefhebber (-en doorzetter-) is het hele essay te lezen op:

http://www.hetprieeltje.net/oogvanderoos/janehirschfield.html

Poetisch wereldbeeld

Iedereen kent het nut van het nuttige,
maar niemand kent het nut van het nutteloze.
(Zhuang Zi)


Op http://www.woordenwisseling.com/ is een prachtige verzameling poezie en filosofische beschouwingen over taal te vinden. Verzameld door Thomas Buteo. Laat je verrassen en verleiden door deze onvoorstelbaar mooie site met als klinkende titel: poetisch wereldbeeld. Dit is de openingstekst van de site:

Dit elektronische boek onderzoekt de relatie tussen filosofie, poëzie en taal. Het gaat daarvoor te rade bij dichterlijke filosofen als Zhuang Zi, Herakleitos en Nietzsche en bij filosofische dichters als Fernando Pessoa, Wislawa Szymborska en Hans Faverey. Resultaat van het onderzoek is een poëtisch wereldbeeld waarin de grote vragen van de filosofen een antwoord vinden in de kleine vragen van de dichters. De woordenwisseling van de filosofen lost op in de zang van de dichters.

Filosofie
hoor je eigenlijk
alleen te dichten

(Wittgenstein)

Poezie

En het was op die leeftijd...De poëzie was
naar me op zoek. Ik weet niet, weet niet vanwaar
ze opdook, uit winter of rivier.
Ik weet niet hoe of wanneer,
nee, geen stemmen, stemmen waren het niet, geen
woorden, geen stilte,
maar uit een straat werd ik geroepen,
uit de takken van de nacht,
plotseling, te midden van de anderen,
te midden van de felle vuren
of alleen op de terugweg -
daar stond zij zonder gezicht
en raakte me aan.

Ik wist niets te zeggen, mijn mond
zag geen kans
iets uit te brengen,
mijn ogen waren blind,
en er sprong iets op in mijn ziel,
koorts of verloren vleugels,
en door die brand te ontcijferen,
smeedde ik
mijn eigen eenzaamheid
en ik schreef de eerste vage regel neer,
vaag, onvast, pure
nonsens,
pure wijsheid
van wie niets weet,
- en ineens
zag ik de hemel
opengaan
en zich mededelen:
planeten,
sidderende landouwen
en het donker doorschoten,
doorzeefd
van pijlen, vuur en bloeseming
de overrompelende nacht, het heelal.

En ik, nietig wezen,
van de grote sterrende leegte
dronken,
ik naar gelijkenis en beeld
van het mysterie,
voelde mij zuiver deel
van de afgrond
en ik wentelde mee met de sterren
en mijn hart sloeg op drift in de wind.


Pablo Neruda
(getipt door Marjan Waltman)

Gedicht 'Taalobsessies'

De taalobsessies,
zoals alle obsessies,
bezoeken ons 's nachts.
Soms als wij wakker zijn,
maar bijna altijd als wij slapen.
Dan leren wij af
wat wij schijnbaar weten
en inaugureren wij
wat wij schijnbaar niet weten.
Daarom
worden gedichten 's nachts geschreven,
hoewel zij zich soms als licht vermommen.
Of als ze overdag worden geschreven,
veranderen ze de dag in nacht.

Woorden zijn kleine hefbomen,
maar wij hebben hun steunpunt nog niet gevonden.
Wij laten ze op elkaar steunen
en het bouwwerk geeft mee.
Wij laten ze steunen op het gezicht van de gedachte

en zijn masker slokt ze op.
Wij laten ze steunen op de rivier van de liefde
en ze gaan ervandoor met de rivier.
En wij blijven hun som zoeken
op één enkele hefboom,
maar we weten niet wat we willen optillen,
het leven of de dood,
de handeling van het spreken
of de gesloten cirkel van het mens-zijn.


uit: Verticale poëzie, vert. Mariolein Sabarte Belacortu, Wagner & Van Santen, 2003
(met dank aan Marjan Waltman)

Analfa-beet

De uitvinding van het boek...

Weg van woorden

In april verschijnt bij http://www.cavalerie.be/ een prachtig boek voor eenieder die 'weg is van woorden'. Hierin onder meer een wedstrijd voor wie de meest originele definitie of omschrijving van het woord 'woord' kan bedenken. Hieronder enkele kanshebbers:

'Woord-definitie':

> "Een woord is doorgaans dat wat op papier door spaties wordt omarmd." (Stefan Hopmans)

> "Een woord is datgene wat je niet kan vinden, juist als je het het meeste nodig hebt." (Ferry Robbers)

> "Woord: geluid uit mensenmonden dat niet het rechtstreekse gevolg van spijsvertering is." (Fons Bernards)

Dat kan vast nog origineler...

Zinspelen met de nederlandse taal

De Nederlandse inzending voor het Eurovisie Songfestival zal ook dit jaar weer in het Engels gezongen worden. Tegelijkertijd zitten er volgens dj Timur Perlin in buitenlandse liedjes Nederlandse teksten verborgen. In het tv-programma De Wereld Draait Door (VARA) liet hij dit vorige week horen. De fragmenten zijn inderdaad verbazingwekkend: in de onduidelijke tekst van de Lambada blijkt de poëtische regel 'Waar is toch dat zebrahondje voor?' te schuilen, net zoals Men At Work in de jaren tachtig in de song Down Under blijkt te zingen 'Ik zat alleen in een vuile kameel'. Wie de ondertitels erbij ziet, kan zich niet aan de indruk onttrekken dat er inderdaad Nederlands gezongen wordt. Het fragment kan worden bekeken op de website van de omroep. (Bron: Taalpost) Mama Appelsap - Timur Perlin bij de Jakhalzen in DWDD in 'De Wereld Draait Door' gaat Jakhals Frank langs bij Timur om het te hebben over het fenomeen Mama Appelsap.

Letterland

Welkom in Letterland! Een filmpje over woordbloesem en taalverontreiniging. Ga je mee lettervruchten plukken...?

Zinde of zon???

Gelezen op 'Taalpost':

Is het 'Dat antwoord zinde mij niet' of 'Dat antwoord zon mij niet'?
En 'Zij zinde op wraak' of 'Zij zon op wraak'?

Het werkwoord zinnen kan op twee manieren vervoegd worden. De sterke vervoeging zinnen - zon - gezonnen is juist als de betekenis 'peinzen over, denken aan' bedoeld is. Dat is het geval in bijvoorbeeld 'Zij zon op wraak' en 'Ik heb weken op een oplossing gezonnen.

'De zwakke vervoeging zinnen - zinde - gezind hoort bij de betekenis 'naar iemands zin zijn, aanstaan, bevallen'. Daarom is het 'Dat antwoord zinde mij niet' en 'Haar kritische opmerkingen hebben de directie nooit gezind.'

-------------

Grappig dit!
En hoe zou het dan zitten met zinspelen?
Heb jij in het verleden veel gezonspeeld?
Of zindespeel je daarmee op iets anders?

Jammer eigenlijk dat 'zinnen' een werkwoord is dat we zo weinig gebruiken. Dat zint mij niet. Ik heb me daar eens op gezonnen en ben echt van mening dat dat zonde is. Want je kunt er zo'n mooie zinnen mee maken:

"Het zinde de zon niet dat zonnebaden als ongezond en zinloos werd betiteld. Zij zon op wraak. Al was zij het zonnende gezin goedgezind, toch zinde deze zin haar niet. Het was een typische zonde-zin."

De onjuiste spatie van het jaar

Het kan niet gekker worden denk ik soms. Tot ik lees dat er nu een heuse 'onjuiste spatie van het jaar-verkiezing' gehouden wordt. Een grap? Nee, opnieuw een bloedserieus initiatief tegen de taalverloedering. Kijk eens op

http://www.spatiegebruik.nl/spatiejaar2008.html

en stem mee!

Heb je trouwens wel eens gehoord van de ziekte onjuistespatie? Dat is een hele enge naam voor mensen die in hun zinnen de spaties op de onjuiste plaats zetten. Heeeeel besmettelijk!

Vaagtaal

‘Een plekje geven’ is de vaagste vaagtaal van 2008

De uitdrukking ‘een plekje geven’ heeft de vaagtaal-verkiezing 2008 gewonnen. Op enige afstand volgen ‘proactief' en ‘het kan toch niet zo zijn dat’.
Het resultaat van de vaagtaal-verkiezing 2008 maakt pijnlijk duidelijk dat het toch niet zo kan zijn dat het taalgebruik van de gemiddelde Nederlandse schrijver toe is aan een herconceptualisatie op meerdere punten. Dat blijkt uit deze 360 gradenfeedback van uitgebrachte stemmen van proactieve schrijvers die hun mening via hun stem hebben doorgecommuniceerd aan de Account Manager Vaagtaal. Deze uitkomst zullen we met z’n allen een plekje moeten geven.

kijk op www.vaagtaal.nl voor nieuws over taalvervuiling en vormen van lelijk, vaag en onzinnig taalgebruik.

Onzinnig taal gebruik....dat klinkt eigenlijk wel weer leuk....!

Zinnenverzinzin

Soms kun je zinnenverzinzin hebben:
zin om de zinnen die zingen van binnen
naar buiten te spinnen als spinnen hun webben.
Zodra je begint is er al een begin,
Een zinnenvanbinnenverzinzinzin.

JOKE VAN LEEUWEN

zie http://www.jokevanleeuwen.com/
een van de grootste woordkunsternaars van nederland!